Bezpieczeństwo osób przebywających w budynkach zależy w dużej mierze od właściwego oznakowania dróg ewakuacyjnych. W sytuacjach zagrożenia, takich jak pożar czy awaria techniczna, czytelne i zgodne z przepisami oznakowanie może uratować życie. Właściwie zaprojektowana i zrealizowana droga ewakuacyjna pozwala szybko i bezpiecznie opuścić budynek, minimalizując ryzyko paniki i wypadków.
Czym są znaki ewakuacyjne i jaką pełnią funkcję?
Znaki ewakuacyjne to specjalne oznaczenia wizualne stosowane w budynkach i obiektach użyteczności publicznej, które wskazują bezpieczne kierunki poruszania się w sytuacjach awaryjnych. Ich główną funkcją jest zapewnienie klarownych wskazówek dla osób znajdujących się w pomieszczeniu – zarówno dla pracowników, jak i dla odwiedzających.
Znaki ewakuacyjne mają zwykle zielone tło oraz wyraźny symbol, który jest fotoluminescencyjny lub podświetlany. Dzięki temu pozostają widoczne także w warunkach ograniczonego oświetlenia lub przy całkowitym braku prądu, co jest ważne w przypadku awarii sieci elektrycznej czy pożaru.
Rodzaje oznakowania ewakuacyjnego
Skuteczna ewakuacja z budynku wymaga nie tylko dobrze zaprojektowanej drogi ewakuacyjnej, ale także odpowiedniego oznakowania. Różnorodne znaki ewakuacyjne pełnią konkretne funkcje, które pozwalają szybko i bezpiecznie opuścić obiekt w sytuacjach zagrożenia. Ich prawidłowy dobór i rozmieszczenie są istotne dla bezpieczeństwa wszystkich osób przebywających w budynku. Oznakowanie dróg ewakuacyjnych obejmuje kilka podstawowych typów znaków, które pełnią różne funkcje:
- Znaki kierunkowe – wskazują kierunek, w którym należy podążać, aby dotrzeć do wyjścia ewakuacyjnego. Mogą to być strzałki na ścianach, suficie lub podłodze.
- Znaki nad drzwiami ewakuacyjnymi – jednoznacznie wskazują miejsce wyjścia z budynku.
- Znaki ciągłego kierunku ewakuacji – stosowane w korytarzach i na klatkach schodowych, pomagają utrzymać właściwy kierunek ruchu podczas ewakuacji.
- Znaki dla osób z niepełnosprawnościami – dostosowane do potrzeb osób poruszających się na wózkach lub mających ograniczoną mobilność, często umieszczone na poziomie podłogi lub z dodatkowymi symbolami.
Znajomość różnych typów znaków ewakuacyjnych pomaga w planowaniu skutecznej ewakuacji. Każdy z nich – od znaków kierunkowych po oznakowanie dla osób z niepełnosprawnościami – ma konkretne zastosowanie i powinien być widoczny w odpowiednich miejscach. Dobre oznakowanie minimalizuje ryzyko dezorientacji i zapewnia płynny przepływ osób w sytuacjach awaryjnych. W ten sposób droga ewakuacyjna staje się nie tylko funkcjonalna, ale przede wszystkim bezpieczna.
Szeroki wybór oznakowań BHP i tabliczek informacyjnych od producenta znajdziesz na shop.tagatic.com!
Znaczenie piktogramów ewakuacyjnych i symboli bezpieczeństwa
Piktogramy ewakuacyjne pełnią ważną rolę w szybkim przekazywaniu informacji. Dzięki standaryzowanym symbolom osoby przebywające w budynku, niezależnie od języka czy narodowości, mogą natychmiast zrozumieć wskazówki dotyczące drogi ewakuacyjnej.
Fotoluminescencyjne i podświetlane znaki poprawiają widoczność w trudnych warunkach, a ich prostota minimalizuje ryzyko dezorientacji. W praktyce oznacza to, że nawet w zadymionym pomieszczeniu czy przy braku oświetlenia, osoby znajdujące się w obiekcie mogą prawidłowo zidentyfikować kierunek wyjścia.
Znaki ewakuacyjne zgodne z normami: od PN-92/N-01256-02 do normy PN-EN ISO 7010
W przeszłości oznakowanie ewakuacyjne w Polsce regulowała norma PN-92/N-01256-02, która określała m.in. wymiary znaków i ich symbole. Obecnie obowiązuje norma PN-EN ISO 7010, która wprowadza międzynarodową standaryzację piktogramów, dzięki czemu oznakowanie jest zrozumiałe w całej Europie i na świecie.
W praktyce oznacza to, że znaki ewakuacyjne powinny mieć:
- zielone tło, symbol w kolorze białym,
- fotoluminescencyjne właściwości lub opcjonalne podświetlenie,
- odpowiedni rozmiar i wysokość montażu, zapewniające widoczność z każdego miejsca.
Oznakowanie dróg ewakuacyjnych – podstawowe zasady rozmieszczania znaków
Prawidłowe rozmieszczenie znaków ewakuacyjnych jest ważne dla skutecznej ewakuacji. Do najważniejszych zasad należą:
- Widoczność – znaki powinny być umieszczone tak, aby droga ewakuacyjna była wyraźnie widoczna, szczególnie w miejscach, gdzie korytarz zmienia kierunek lub rozgałęzia się.
- Wysokość montażu – zwykle około 150 cm od podłogi, z możliwością obniżenia lub podwyższenia dla poprawy widoczności.
- Stałość oznakowania – znaki nie mogą być umieszczane na ruchomych elementach, np. skrzydłach drzwi.
- Rodzaje montażu – znaki mogą być montowane na ścianach, suficie, podłodze, w zależności od potrzeb i charakteru pomieszczenia.
Zasady rozmieszczania znaków ewakuacyjnych – co mówią przepisy?
Przepisy określają, że każde wyjście ewakuacyjne musi być jednoznacznie oznaczone znakiem umieszczonym nad drzwiami lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Korytarze i klatki schodowe powinny posiadać ciągłe oznakowanie kierunku ewakuacji, które prowadzi do najbliższego wyjścia, zapewniając klarowną drogę przemieszczania się w sytuacjach awaryjnych. Osoby z niepełnosprawnościami muszą mieć dostęp do czytelnego oznakowania dostosowanego do ich potrzeb, a w dużych obiektach użyteczności publicznej dodatkowe sygnały świetlne lub dźwiękowe mogą wspierać proces ewakuacji i zwiększać bezpieczeństwo wszystkich użytkowników budynku.
Podsumowanie
Prawidłowe oznakowanie dróg ewakuacyjnych to jeden z elementów bezpieczeństwa w budynkach. Obejmuje ono stosowanie znaków kierunkowych, wyjść ewakuacyjnych oraz piktogramów zgodnych z normą PN-EN ISO 7010. Ich właściwe rozmieszczenie, widoczność i jednoznaczność znacząco zwiększają szanse na bezpieczną ewakuację. Pamiętajmy, że oznakowanie nie powinno wprowadzać w błąd i zawsze musi być dostosowane do specyfiki budynku oraz potrzeb wszystkich użytkowników, w tym osób z ograniczoną mobilnością.
